تحلیل استنادات قرآنی در بیانات رهبری پس از تهاجم رژیم صهیونیستی به ایران
پس از تهاجم رژیم صهیونیستی به ایران در 23 خرداد 1404، رهبر معظم انقلاب اسلامی در چندین نوبت با ارسال پیام‌های تلویزیونی و سخنرانی‌های عمومی، به تبیین مواضع نظام پرداختند. یکی از ویژگی‌های بارز این بیانات، استفاده‌ی هدفمند از آیات قرآن کریم به‌منظور تقویت روحیه‌ی ملت و ارائه‌ی چارچوبی اسلامی برای مقابله با دشمن بوده است.
كدخبر: 86576
1404/05/01

به گزارش مبشرین، علیرضا مشایخی: در پی تهاجم اخیر رژیم صهیونیستی به ایران، بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی با محوریت استنادات صریح و ضمنی به قرآن کریم، نقش مرکزی در تبیین گفتمان مقاومت، عزت اسلامی و وحدت ملت داشته است. متن حاضر با بهره گیری از مضامین و آیات قرآنی مورد استناد در بیانات ایشان، به تحلیل ابعاد معنوی و راهبردی این رویکرد می پردازد.

قرآن؛ محور سخن و اراده ملی

رهبر انقلاب اسلامی در مجموعه پیامها و بیانات صادره پس از حملات دشمن، نه فقط از زبان عاطفه و سیاست بلکه با تکیه صریح بر معارف قرآنی با ملت و نخبگان سخن گفتند. این رویکرد باعث شد مفاهیمی چون پیروزی، عزت، صبر و برتری مومنانه در متن اجتماع زنده شود و روحیه جمعی بر مدار الهی شکل گیرد.

۱. آیه نصرت الهی

«وَ مَا النَّصرُ اِلّا مِن عِندِ اللَهِ العَزیزِ الحَکیم» (آل عمران: ۱۲۶) و فتح و پیروزی نصیب کسی نشود مگر از جانب خدای توانای دانا.

این آیه در پیام دوم مورد استناد قرار گرفت تا تأکید شود پیروزی حقیقی تنها بر پایه اراده و سنتهای الهی نصیب ملتها میشود. رهبر انقلاب در اوج التهاب وقایع، مردم و مسئولان را به یادآوری این حقیقت خواندند که هر موفقیتی، ثمره توکل بر قدرت مطلق الهی است و هیچ قدرت مادی ضامن پیروزی پایدار نیست. این آیه نه تنها روحیه توکل را زنده می کند، بلکه جریان کلی مقاومت ملت ایران را به مسیر الهی پیوند می دهد؛ «پیروزی از جانب خداوند عزیز و حکیم است و ملت ایران با توکل بر خداوند به پیش خواهد رفت»

.

۲. آیه برتری مؤمنان

«وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنتُمْ مُؤْمِنِينَ» (آل عمران: ۱۳۹) و سست نشوید! و غمگین نگردید! و شما برترید اگر ایمان داشته باشید!

رهبر معظم انقلاب با استناد به این آیه در پیام دوم، ملت ایران را به ایستادگی و عدم هراس از تهدیدات دشمن فراخواندند. برتری مومنانه نه یک شعار انتزاعی، بلکه حاصل ایمان، استقامت و خودباوری است؛ «مؤمنان باید بدانند که در میدانهای سخت، حتی اگر ظاهراً شکست بخورند، برترند چون ایمانشان منبع اقتدار حقیقی است». تأکید مکرر بر این آیه در فضای سیاسی- اجتماعی، معنای روح مقاومت و عزت طلبی ملت را برجسته کرده است.

.

۳. آیه یاری خداوند

«لَيَنصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُه»(حج: ۴۰) و خداوند کسانی را که یاری او کنند، یاری می‌کند.

در دیدار با مسئولان قوه قضاییه و اقشار مختلف مردم، این آیه برای تضمین الهی نصرت ملت ایران و جبهه حق در مقابل دشمن آورده شد. مفاد آیه، بنا به بیان رهبر انقلاب، مصداق وعده قطعی خداوند به امتی است که در راه حق، عزت و مقاومت ایستاده باشد. چنین استنادی در موقعیت بحرانی، به ريشههای مقاومت مشروعیت الهی و اطمینان قلبی می بخشد؛ «خداوند کسانی را که (دین خود را) یاری می کنند، یاری می کند.»

.

۴. مفاهیم صبر و استقامت

اما مفاهیم کلیدی «اِستَعینوا بِالصَّبرِ وَ الصَّلاةِ» (بقره: ۴۵) و «وَ الصابِرینَ فِی البَأساءِ وَ الضَرّاءِ» (بقره: ۱۷۷) با وجود اینکه آیه مستقیم ذکر نشده ولی به صورت ضمنی شالوده بسیاری از فرازهای بیانات را شکل می دهد. رهبر انقلاب با تکرار دعوت به صبر فعال و مقاومت هوشمندانه، از ملت خواستند تا در تلاطم حوادث سخت، شکیبایی پیشه کنند و در برابر خصومتها ایستادگی نمایند: «ملتی که صبر پیشه سازد، سرانجام پیروز خواهد شد.»

۵. مفهوم عزت اسلامی

«وَلِلّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِينَ» (منافقون: ۸) در حالی که عزت مخصوص خدا و رسول او و مؤمنان است.

در پیام سوم، تأکید بر عزت ذاتی ملت ایران، برگرفته از همین آیه شریفه است؛ جایی که رهبر انقلاب مسأله تسلیم ناپذیری ملت و عدم پذیرش ذلت در برابر دشمن را در چارچوب عزت الهی تفسیر کردند. به زبانی صریح نیز فرمودند: «ملت ایران عزیز است و عزیز خواهد ماند، پیروز است و پیروز خواهد شد به توفیق الهی»؛ این همان وعده قرآنی عزت برای جامعه مومنان است.

.

تحلیل راهبردی: قرآن؛ روح جمعی و انرژی ملی

در نگاه رهبر انقلاب، استنادات قرآنی صرفا تزئین کلام یا سنت منبری نیست، بلکه ابزار تأسیس اراده ملی، فضاسازی روانی ـ اجتماعی و نظام معنایی تصمیمسازی در شرایط خطیر بهشمار میآید. آیات یادشده، ستونهای استدلالی و روحی مقاومت ملت ایران را بنا می کند:

  • تقویت باور به نصرت الهی و بی اثربودن تهدیدات دشمن در برابر ایمان ملی؛
  • حفظ عزت و کرامت جمعی با تکیه به وعده قرآنی عزت برای جامعه مومنان؛
  • نهادینه سازی صبر، استقامت و پایداری در تلاطم بی امان رویدادها؛
  • تأکید بر برتری روحی مؤمنان به عنوان سرمایه اجتماعی پیروزی.

این رویکرد، نشان می دهد که تکیه به قرآن در میدانهای سیاست و مقاومت، صرفا ابعاد فردی ندارد؛ بلکه زمینه ساز عزت، اتحاد و امنیت ملی در عصر تهدیدهای نوین است.

نتیجه

بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در پی تهاجم رژیم صهیونیستی، آموزههای قرآنی را به صورت یک راهبرد عینی برای جامعه امروز ایران و جهان اسلام تبیین کرد. تذکار نصرت الهی، برتری مؤمنان، تضمین یاری خداوند، دعوت به صبر و استقامت و تأکید بر عزت اسلامی بستری استوار برای عبور ملت ایران از بحرانها و حرکت به سوی پیروزی ترسیم ساخته است. این پیوند عمیق میان ایمان دینی و عقلانیت راهبردی، الگویی قابل بازتولید برای همه ملتهایی است که استقلال و عزت را در پرتو قرآن می جویند.


 

 

منبع: